Begrijpelijke teksten zijn prettig om te lezen. Maar ze kunnen ook verrassend lastig zijn om te schrijven. In deze blog vertel ik je hoe ik begrijpelijke teksten schrijft in 7 stappen.

Begrijpelijke teksten worden steeds populairder. En dat werd hoog tijd. Met begrijpelijke teksten bereik je een groter publiek. Ook mensen die niet zo goed zijn in Nederlands, of die niet bekend zijn met jouw onderwerp, kunnen je teksten dan lezen. 

Ook hoogopgeleide mensen vinden begrijpelijke teksten prettiger om te lezen, blijkt uit onderzoek. Duidelijke teksten stralen bovendien expertise en autoriteit uit. Je bent pas écht een expert als je zelfs het ingewikkeldste onderwerp begrijpelijk kan uitleggen.

Maar hoe doe je dat? Hoe schrijf je een tekst die door een breed publiek gelezen, begrepen en toegepast kan worden? Ik leg het uit in 7 stappen:

1. Bepaal het doel van je tekst 

Voordat je begint te ratelen op je toetsenbord, is het goed om even stil te staan bij een belangrijke vraag: wat is het doel van je tekst? En stiekem bestaat die vraag uit twee deelvragen: met welk doel leest iemand jouw tekst? En wat wil jij met jouw tekst bereiken? Als je antwoord hebt op deze vragen, wordt het makkelijker om een begrijpelijke tekst te schrijven. 

Een voorbeeld: als je doelgroep snel wilt weten hoe je een mojito maakt, hoef je geen 500 woorden vuil te maken aan de geschiedenis van de cocktail voordat je het recept geeft. Begin gewoon met dat recept. Alle achtergrondinformatie kan je daarna nog wel kwijt voor de lezers die dat boeiend vinden. Daar wordt je tekst meteen een stuk begrijpelijker van!

2. Breng een duidelijke structuur aan in je tekst 

Als je het doel van je tekst bepaald hebt, kan je beginnen met schrijven. Begin met het aanbrengen van een duidelijke structuur. Ik vind het altijd fijn om mijn verhaal in een paar korte zinnen op te schrijven. Zinnen zoals: ‘De Mojito is een heerlijke cocktail’, ‘Zo maak je een lekkere Mojito’, ‘De Mojito heeft een boeiende geschiedenis’, en ‘Daarom zijn er veel verschillende variaties’. 

Ten eerste helpt dit je om beter te begrijpen hoe je verhaal van kop tot staart verloopt. Daar ga je vanzelf begrijpelijker van schrijven. Ten tweede kan je van die paar zinnen vaak je tussenkoppen maken. Houd ze ook zo lekker beschrijvend, dan kunnen je lezers makkelijk door je tekst scrollen op zoek naar de informatie die zij nodig hebben.   

3. Schrijf duidelijke, korte alinea’s

Met je tussenkoppen (en misschien al een heldere titel) heb je het ‘skelet’ van je begrijpelijke tekst al staan. Nu moet dat skelet nog wat vlees op de botten krijgen. Daarvoor gebruik je duidelijke alinea’s. Elke alinea moet een doel hebben en iets toevoegen aan je verhaal. Zoals een scène in een goede film.

Mijn advies: houd die duidelijke alinea’s lekker kort. Het is voor je lezers lastig om hun aandacht erbij te houden als je enorme lappen tekst schrijft, zeker als ze je tekst op hun telefoon lezen. Daar wordt je tekst niet duidelijker van. Een goede richtlijn is om drie tot vijf zinnen per alinea aan te houden. Een losse zin of iets langere alinea kan soms ook goed staan, maar ik zou zeven zinnen echt als uiterlijke max aanhouden. 

4. Gebruik duidelijke taal 

Een korte alinea met een doel is nog niet direct duidelijk. In die alinea is het ook belangrijk dat je duidelijke taal gebruikt. Nu vraag jij natuurlijk: wat is duidelijke taal? Ik zeg altijd dat we duidelijke taal gebruiken als we met iemand een bakje koffie drinken. Geen lastige woorden, geen enorm lange zinnen, geen jargon, geen wollige taal. Maar wel met samenhang tussen je zinnen, concrete taal, en een actieve toon. Gewoon lekker helder.

Dus geen: “Gelieve uw NAW-gegevens achter te laten in onderstaand formulier om het proces voort te zetten.” (serieus, wie praat zo?)

Maar: “Vul hieronder uw naam, adres en woonplaats in om verder te gaan.” 

Een officiële richtlijn die je kan aanhouden is B1. Dat is ‘eenvoudig Nederlands’. Zegmaar het niveau dat iedereen die de middelbare school af maakt zou moeten beheersen. Maar B1 is niet altijd goed. Veel vaktermen (zoals ‘influencermarketing’) zijn bijvoorbeeld geen B1. Maar in een vakblog mag je natuurlijk best dat soort vakspecifieke termen gebruiken.  

Wil je meer tips voor duidelijke taal? Lees dan deze blog op Frankwatching.

5. Gebruik voorbeelden

Soms kan het best lastig zijn om een onderwerp helder uit te leggen. Zeker als het onderwerp nogal complex of abstract is. Een voorbeeld kan dan helpen. Dat doe ik in deze blog ook regelmatig. 

Een voorbeeld maakt algemene informatie concreet. Een zin als: “Wij helpen je met de communicatie met overheidsinstanties”, wordt al een stuk duidelijk als ‘ie wordt opgevolgd met de zin: “Bijvoorbeeld als je een vraag aan de belastingdienst hebt over je huurtoeslag”. 

6. Voeg ondersteunende afbeeldingen en meer toe 

Een begrijpelijke tekst bestaat uit meer dan alleen maar… tekst. Je kan je teksten nog duidelijker maken door ondersteunende elementen toe te voegen, zoals afbeeldingen, video’s, en uitgelichte quotes. 

Laten we voor een voorbeeld weer even terug gaan naar dat Mojito-recept. Die tekst wordt al een stuk duidelijker als je een afbeelding toevoegt van hoe het drankje er uiteindelijk uit moet zien. Of als je de tekst aanvult met een video waarin je de perfecte roertechniek laat zien. 

7. Laat iemand zonder voorkennis je tekst lezen 

Je hebt nu een duidelijke tekst geschreven met een doel, een heldere structuur, korte alinea’s, duidelijke taal, en wat ondersteunende elementen. Ben je dan klaar? Bijna. Een echt begrijpelijke tekst moet duidelijk zijn voor iemand zonder voorkennis. Daar heb je als het goed is voor gezorgd door jargon en wollige taal te vermijden en bij de lastige stukjes tekst concrete voorbeelden te geven. Maar nu is het tijd voor de ultieme test: kan iemand zonder voorkennis je tekst echt begrijpen?

Mijn favoriete slachtoffers zijn mijn moeder en mijn vriendin. Maar je kan je tekst ook laten lezen door een goede vriend, oom, buurvrouw of collega van een andere afdeling. Snappen zij wat het doel van je tekst is? Wat je verhaal is? En wat je met de lastigere stukjes tekst bedoeld? Dan kan je trots zeggen dat je een duidelijke tekst hebt geschreven en kan je (na een laatste check) op ‘publiceer’ klikken!

Samenwerken met influencers via Hulc

Begrijpelijke teksten schrijven kan best lastig zijn. Maar als je van begrijpelijke teksten schrijven een gewoonte maakt, wordt je er steeds beter in. Deze tips geven je in ieder geval een goed begin! 

Je hoeft niet al je begrijpelijke teksten zelf te schrijven. Je kan ook samenwerken met influencers en bloggers. Sommige specialiseren zich zelfs in het schrijven van begrijpelijke teksten. Daarmee bereik je een nieuw publiek en bouw je naamsbekendheid, autoriteit en vertrouwen op. 

In onze database vind je meer dan 6800 influencers en bloggers die klaar staan om jou te helpen. Weten hoe het werkt? Check Hulc.nl.